HÜKMÜN
AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI NEDİR?
Sanığa verilen ceza, 2
yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise, gerekli olan
koşulların varlığı halinde verilerek hükmün açıklanmasının 5 yıl süreyle geriye
bırakılmasıdır.
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ
GERİ BIRAKILMASINA KARAR VERİLMESİNİN KOŞULLARI NELERDİR?
•
Sanıkdaha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış
olmalı,
•
Mahkemece, sanığın yeniden suç işlemeyeceği
kanaatine varılmalı,
•
Mağdurun ve kamunun uğradığı zarartamamen
giderilmiş olmalı,
•
Sanık hakkındaki hükmün açıklanmasının geri
bırakılması kararını kabul etmiş olmalı.
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ
BIRAKILMASINA KARAR VERİLMESİNİN SONUÇLARI NELERDİR?
•
5 yıllık denetim süresi içinde kasten yeni bir
suç işlerse ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklerine aykırı
davranırsa,
Mahkeme hükmünü açıklar.
Açıklanmasının geri
bırakılmasına karar verilen hükümde, mahkûm olunan hapis cezası ertelenemez ve
kısa süreli olması halinde seçenek yaptırımlara çevrilemez. Ayrıca; denetim
süresi içinde, sanığın kasıtlı bir suç işlemesi halinde, işlediğ kasıtlı suç
nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez.
•
5 yıllık denetim süresi içinde kasten yeni bir
suç işlemez ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklerine uyarsa,
Hiç suç işlememiş gibi olur, dava ve verilmiş ceza
düşer.
HÜKMÜN
AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARINA İTİRAZ MÜMKÜN MÜ?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı temyiz edilemez, ancak itiraz mümkündür. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilebilmesi için rızası gerekmediğinden mağdur hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz edebilir, itiraz sonrasında inceleyen mahkeme hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının şartlarının oluşup oluşmadığına yönelik inceleme yapar.
SANIĞIN HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARINI KABUL ETMEMESİ DURUMUNDA NE OLUR?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı sanık tarafından kabul edilmek zorunda değildir. Sanık tarafından kabul edilmediği takdirde geri bırakılması düşünülen hüküm açıklanır ve sanığa ceza verilir. Bu durumda bir hüküm söz konusu olduğu için ilgili kanun yollarına (temyiz, kanun yararına bozma vs.) başvurulabilir.
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARI BİR BERAAT KARARI MIDIR?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı sanığa yükümlülükler yüklediği için beraat kararı niteliğinde değildir. Nitekim bu yükümlülüğün yerine getirilmesi sonucunda verilecek davanın düşmesi kararı da beraat hükmünü doğurmaz.
MAĞDURUN ZARARININ GİDERİLMESİ KOŞULU NASIL SAĞLANIR?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının koşullarından birisi de, suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tamamen giderilmesidir. Burada uğranılan zarardan kast edilen maddi zarar olup, manevi zarar bu kapsamda değerlendirilmez.
Zarar doğrudan bir zarar olmalıdır. Dolaylı zararlar bu kapsamda değerlendirilmez.
Zarar ile ilgili hukuk mahkemesinde dava açılmış ise sonucunu beklemeye gerek yoktur. Hukuk mahkemesinde dava açılmış olması zararın giderildiği anlamına gelmez.
Zararın hemen giderilmesi mümkün olmayacak miktarda çok olması halinde, zararın denetim süresi içinde aylıktaksitler halinde ödemek suretiyle tamamen giderilmesi koşuluyla hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilebilmesi için mağdurun rızası şartı yer almadığından mağdur zararının giderilmesini talep etmediği veya kısmen iade veya tazmini kabul ettiği durumlarda mağdurun zararının giderilmesi şartının gerçekleştiği kabul edilmektedir.
Mağdur zararının giderilmesini talep etmediği veya kısmen iade veya tazmini kabul ettiği durumlarda mağdurun zararının giderilmesi şartının gerçekleştiği kabul edilmektedir.